100 godina Mevluda Arifa Brkanića Sarajlije
Share This Article
Navršava se sto godina (prema hidžretskom računanju vremena) od kako je naš proslavljeni alim i pjesnik, Arif Brkanić-Sarajlija (1861-1916) objavio mevlud na bosanskom jeziku. Mevlud je objavljen 1329. hidžretske godine, koja odgovara 1911. godini. Njegov autor je poznati alim,
pedagog i pjesnik, Arif ef. Brkanić, koji je u narodu poznatiji kao Arif ef. Sarajlija. Ovaj zanimljivi nadimak nosi zahvaljujući svom muhadžirskom porijeklu, jer se, negdje, početkom
osamdesetih godina XIX vijeka obreo sa svojom porodicom u Novom Pazaru. Brkanićev
Mevlud je napisan na 21 stranici. Prva stranica mevluda sadrži osnovne podatke o autoru,
godini izdavanja, dok na drugoj strani Arif-efendija izlaže upute o načinu čitanja – učenja
mevluda. Članovi ove ugledne porodice u Novi Pazar su došli kao muhadžiri, nakon burnih promjena, koje je Bošnjacima, svojom diskriminatorskom odlukom (čl. 25) donio Berlinski kongres.
Mezar Arifa ef Sarajlije na mezarju Gazilar u Novom Pazaru |
Ostalo je nepoznato da li se porodica Brkanić u Novi Pazar nastanila zbog porodičnih ili nekih drugih veza. Sigurno je jedno, riječ je o izuzetno učenoj osobi koja se vrlo brzo uključila u sveukupne tokove, posebno u odgojno-obrazovni process grada. Kao osoba visokog referencijalnog kruga, Arif ef. je vrlo brzo bio imenovan za jednog od predavača u
Novopazarskoj medresi. U njoj je radio sa poznatim novopazarskim alimima, među kojima ističemo Tahira ef. Popovu iz Vučitrna i Nazifa ef. Šuševića. O Arifovom životu pisao je i poznati bošnjački učenjak Mehmed ef. Handžić, koji je u njegovoj biografiji napisao „Arif, sin Mustafe, unuk Mehmeda i praunuk Saliha”. Prema nepotpunim podacima, Arif Brkanić
je umro u Novom Pazaru u 65. godini, što nas navodi na pretpostavku da je rođen 1855, a ne 1861. godine, no, to je tema za dužu raspravu. U Sandžaku, a naročito u Novom Pazaru, objavljivanje ovog mevluda je izazvalo veliko interesovanje, jer je došlo iz pera bošnjačkog hafiza, muderrisa (profesora), vaiza (predavača) šahira (pjesnika), koji je u javnosti i među ulemom uživao duboko poštovanje i bio vrlo cijejnjen. Jedan od njegovih najpoznatijih učenika bio je Ahmed ef. Brunčević, dugogodiš nji imam Arap Džamije u Novom Pazaru. Brkanićev mevlud zaslužuje sve pohvale kao vrlo kvalitetan mevlud, odnosno spjev o životu I djelu najodabranijeg Božijeg poslanika – Muhammeda. Brkaniću su kao uzor poslužila dva ranije objavljena mevluda: prvi čuvenog Sulejman Čelebije i drugi, kod nas uvažavani, Saliha
ef. Gaševića. Činjenica da se u Pazaru i danas uči ovaj mevlud, dovoljan je razlog
da se ove jubilarne hidžretske 1429/2008. godine prisjetimo lika I djela Arifa Brkanića Sarajlije.